Αψίδα

Church of Saint Varvara in Zakaki

Dublin Core

Title

Church of Saint Varvara in Zakaki

Alternative Title

Εκκλησία Αγίας Βαρβάρας εις Ζακακίου

Description

Η εκκλησία είναι κτισμένη σε μεγάλο επίπεδο στο Νοτιοδυτικό άκρο της κοινότητας Ζακακίου στη Λεμεσό. Ανήκει στον ρυθμό της τρίκλιτης Βασιλικής με κεντρικό τρούλο. Ο σκελετός του κτηρίου είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. Οι τοιχοποιίες είναι δομημένες με πέτρα Λεμεσού. Η ανωδομή είναι με πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος. Οι στέγες των εγκάρσιων κεντρικών κλιτών είναι δίρριτες και σχηματίζουν σταυρό. Στο σημείο συμβολής των σταυρόσχημων στεγών, ορθώνεται κυκλικό τύμπανο επί του οποίου στηρίζεται ο τρούλος. Όλες οι στέγες είναι επικαλυμμένες με πήλινα κεραμίδια γαλλικού τύπου. Τα κελύφη στο ημισφαίριο τρούλου και στα τρία τεταρτοσφαίρια στις κόγχες Ιερού είναι πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος επικαλυμμένες με πήλινα κεραμίδια Βυζαντινού τύπου. Στη βορειοδυτική και νοτιοδυτική γωνία της εκκλησίας υπάρχουν 2 ψηλά καμπαναριά 5 στάσεων. Η τελευταία στάση έχει 2 αψίδες σε κάθε πλευρά (τετράπλευρο σχήμα) με κυκλική κολώνα από μωσαϊκό ενδιάμεσα των δύο αψίδων. Η στέγαση των καμπαναριών γίνεται με δίρριτες στέγες σε σχήμα σταυρού, επικαλυμμένες με πήλινα κεραμίδια γαλλικού τύπου. Το Ιερό Βήμα είναι τρίκογχο. Η κεντρική κόγχη είναι μεγαλύτερη και ψηλότερη με σχήμα πεντάπλευρο ενώ η βόρεια και νότια κόγχη είναι μικρότερες και πιο χαμηλές. Η εκκλησία έχει 3 κύριες εισόδους με στεγασμένα προπύλαια, ανά μια στο μέσο του βόρειου, νότιου και δυτικού τοίχου. Οι θύρες εισόδων είναι δίφυλλες, μεταλλικές με γυαλί και κάγκελο σε ωραίο μοτίβο. Έχουν τοξωτό ανώφλι. Πέραν των τριών αυτών εισόδων υπάρχει και μονόφυλλη θύρα στον νότιο τοίχο του Ιερού. Κάτω από την πλάκα του Ιερού υπάρχει σε όλο το πλάτος της εκκλησίας υπόγειο το οποίο χρησιμοποιείται ως αποθηκευτικός χώρος. Η πρόσβαση προς το υπόγειο γίνεται μέσω στενής μπετονένιας σκάλας η οποία ξεκινά από τη νοτιοανατολική γωνία της εκκλησίας και κατέρχεται κάτω από την βεράντα του Ιερού το οποίο είναι 5 σκαλιά υπερυψωμένο σε σχέση με την αυλή. Το δάπεδο της εκκλησίας εσωτερικά είναι από κυπριακή μωσαϊκή μαρμαρίνη σε χρώμα μπεζ ενώ υπάρχουν σχέδια με μωσαϊκά κόκκινου και μαύρου χρώματος. Το Ιερό Βήμα είναι 3 σκαλιά πιο ψηλά από τον σολέα και χωρίζεται από αυτόν με ξύλινο σκαλιστό τέμπλο. Ο σολέας είναι επίσης υπερυψωμένος 2 σκαλιά σε σχέση με την υπόλοιπη αίθουσα της εκκλησίας. Η εκκλησία έχει στη δυτική πλευρά σε δυο επίπεδα, πλάκες γυναικωνίτη. Η πρώτη πλάκα είναι σε ύψος 4-5 μέτρα περίπου, καλύπτει όλο τον δυτικό τοίχο και επεκτείνεται μέχρι το μέσον του βόρειου και νότιου τοίχου. Σε πιο ψηλό επίπεδο (περίπου στα 8 μέτρα) υπάρχει δεύτερο επίπεδο γυναικωνίτη ο οποίος εκτείνεται σε όλο το μήκος του δυτικού τοίχου. Η ανάβαση στους γυναικωνίτες γίνεται μέσω 2 σκαλών που υπάρχουν στη βορειοδυτική και βορειοανατολική γωνία, κάτω από τις κατόψεις των καμπαναριών. Εσωτερικά η εκκλησία είναι μερικώς αγιογραφημένη. Στην κόγχη ιερού ιστορείται η πλατυτέρα. Η εκκλησία διαθέτει σύστημα κλιματισμού με split unit κλιματιστικά σώματα τοίχου και οροφής. Χρονολόγηση του κτηρίου: Βάσει επιγραφής σε πλάκα αναρτημένη στα νότια προπύλαια, τα εγκαίνια της εκκλησίας τελέστηκαν το 1981 από τον τότε Μητροπολίτη Λεμεσού κ.κ. Χρύσανθο. Η εκκλησία ξεκίνησε να κτίζεται μερικά χρόνια νωρίτερα (1972). Σημερινή κατάσταση του κτηρίου: Το κτήριο της εκκλησίας τυγχάνει συνεχούς και επιμελημένης συντήρησης. Το 2004- 2005 έγινε πλήρης ανακαίνιση του κτηρίου. Εμφανίστηκε και χολιάστηκε η πέτρα στους εξωτερικούς τοίχους, τοποθετήθηκε κεραμίδι στα κελύφη τρούλου και στις κόγχες Ιερού και γενικά έγινε μια εκτεταμένη συντήρηση της εκκλησίας. Σήμερα το κτήριο είναι σε άριστη κατάσταση και δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα. Μέγεθος κτηρίου: Εμβαδόν Ισογείου : 700 τμ Εμβαδόν 1ου γυναικωνίτη : 290 τμ Εμβαδόν 2ου γυναικωνίτη : 80 τμ Εμβαδόν υπογείου : 95 τ.μ.

Source

Holy Metropolis of Limassol
Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού

Publisher

Library of Cyprus University of Technology
Digital Heritage Research Lab of Cyprus University of Technology

Date

Contributor

Holy Metropolis of Limassol
Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού

Rights

Απαγορεύεται η δημοσίευση ή αναπαραγωγή, ηλεκτρονική ή άλλη χωρίς τη γραπτή συγκατάθεση του δημιουργού.

Format

JPG

Language

EL, EN

Type

Identifier

IML0087

Coverage

34.658994, 33.001072

Files

Citation

Holy Metropolis of Limassol and Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού, “Church of Saint Varvara in Zakaki,” Αψίδα, accessed November 27, 2024, https://apsida.cut.ac.cy/items/show/17311.